Русский

Упражнение 1.

Из текста выписать страдательные причастия прошедшего времени, выделить суффикс.

Мы вошли в лес, который был освещен лучами осеннего солнца. Расчищенная дорожка вела к неугомонному морю. Мы часто останавливались, пораженные яркой красотой необыкновенного леса. На пожелтевшей траве лежали опавшие листья. Березы как будто окутаны золотистой листвой, сверкавшей на солнце. Очень красивы клены, одетые в багряную листву. Часто мы видим позолоченные солнцем и осенью листья, тихо падающие на землю. Дорожки пустынны, но на них листья, печально шуршащие под ногами. Иногда попадется дача, окруженная деревянными выкрашенными масляной краской забором.

Упражнение 2.

От данных глаголов образуйте и запишите все возможные формы причастий.

Накормить-накормленный, насаждать-насажденный, раскаяться-раскаянный, обидеть-обиженный, оберегать-обереженный, омывать-обмытий, объявить-обяавленный, отчаяться-отчаянный, зависеть-зависемый, увлекать-увлеченный.

Упражнение 3.

Прочитайте текст и выполните задания.

Из всех слов могучего и первородного русского языка, полногласного, кроткого и грозного, бросающего3(бросать, действительное, настоящее) звуки взрывным водопадом, журчащего(действительное причастие настоящего времени) неуловимым(страдательное настоящего времени) ручейком, исполненного говоров дремучего леса, шуршащего степными ковылями, поющего(действительное причастие настоящего времени) ветром, что носится и мечется и уманивает сердце далеко за степь, пресветло сияющего серебряными разливами полноводных рек, втекающих в синее море, — из всех несосчитанных самоцветов этой неисчерпаемой3 сокровищницы языка живого, сотворенного3 и, однако же, без устали творящего3, больше всего я люблю слово — воля. Так было в детстве, так и теперь. Это слово — самое дорогое и всеобъемлющее. (К. Бальмонт).

Задание 4

1. В каком ряду все слова являются причастиями?

А) перевернув, посидев, невпопад, раскидистый

Б) перепрыгнувший, решаемый, вынув, несчастный

В) гонимый, затемнена, нагретая, назначено

Г) разделенный, держащий, расставаясь, увлекая

Լաբորատոր փորձեր

Լաբորատոր փորձեր՝ օսլայի, գլյուկոզի, սախարոզի հայտնաբերման որակական ռեակցիաները:

Օսլայի բացահայտման ռեակցիաներ. Բույսերի հիմնական պաշարային ածխաջուրը՝ օսլան, յոդի լուծույթի նույնիսկ չնչին կոնցենտրացիայի առկայությամբ ստանում է մուգ կապույտ գունավորում (առաջանում է համալիր միացություն)։ Գունավորումը պայմանավորված է ամիլոզի առկայությամբ։ Չնայած ամիլոպեկտինի պարունակությունը օսլայում մի քանի անգամ շատ է ամիլոզի քանակությունից, ամիլոզի կապույտ գունավորումը քողարկում է ամիլոպ եկտինի կարմրամանուշակագույն գունավորումը։ Տաքացման հետևանքով համալիրը քայքայվում է, գունավորումն անհետանում, սառչելու դեպքում՝ նորից հայտնվում։ Այս ռեակցիան թույլ է տալիս հայտնաբերել միջավայրում օսլայի նույնիսկ աննշան քանակությունը։

Աշխատանքի համար անհրաժեշտ է.

Օսլայի լուծույթներ
Յոդով գունավորված օսլայի լուծույթի անգունացում (տաքացնելու դեպքում):
Լուծույթի գունավորման առաջացում (սառեցնելու դեպքում):
Գունավորման վերականգնում:
Նյութեր և ազդանյութեր: Կարտոֆիլ, սպիտակ հաց, բրինձ, , օսլայի 1% լուծույթ, Լյուգոլի ռեակտիվ՝ յոդի ջրային լուծույթ:

Պարագաներ: Փորձանոթներ, կաթոցիչներ, փորձանոթի բռնիչ:

Աշխատանքի ընթացքը.

Փորձանոթի մեջ լցնել 1 մլ օսլայի լուծույթ և 1 կաթիլ Լյուգոլի ռեակտիվ,

առաջանում է կապտամանուշակագույն գունավորում

Համարակալված փորձանոթների մեջ տեղափոխել 0.5 գ տարբեր սննդա-

նյութեր (նախապես հավանգում տրորած), ավելացնել 2-3 մլ թորած ջուր,

թափահարել, ավելացնել 1-2 կաթիլ Լյուգոլի ռեակտիվ։ Փորձանոթներում

առաջացած գունավորմամբ եզրակացնել սննդանյութերում օսլայի քանակության մասին։


https://youtu.be/WFauXpVcSbs

Ածխաջրեր

Բջջում կան ածխաջրեր, կամ շաքարներ: Բույսերի բջջիջները հարուստ են ածխաջրերով, որոշ դեպքում նրանց զանգվածը հասնում է չոր նյութի զանգվածի 90%-ին, իսկ կենդանիների բջջիջները պարունակում են փոքր քանակությամբ ածխաջրեր ՝ 1-2%, երբեմն 5%: Ածխաջրերը կազմված են C-ի, O-ի և H-ի ատոմներից և ունեն ընդհանուր բանաձև:

Կան պարզ (միաշաքար) և բարդ (բազմաշաքար) ածխաջրեր: Պարզ ածխաջուր է ՝ գլյուկոզը: Երկու միաշաքարներից կազմված միացությունները կոչվում են երկշաքարներ: Դրանցից կարևոր են ճակընդեղի շաքարը, կաթնաշաքարը և այլն: Գրեթե բոլորը օժտված են քաղցր համով: Բարդ ածխաջրերը պոլիմեներն են, որոնց մոնոմերմները միաշաքարներն են: Բազմաշաքարներից լայն տարածված են օսլան և գլիկոգենը կենդանական բջիջներում: Բազմաշաքարները ջրում վատ են լուծվում, քաղցրահամ չեն լինում: Ածխաջրերը հիմնականում կատարում են երկու ֆունկցիա ՝ կառուցողական և էներգիական: Օրինակ թաղանթանյութից է կառուցվում բուսական բջջիջների բջջապատը: Ածխաջրերը բջիջների էներգիայի գլխավոր աղբյուրն են: 1 գ ածխաջրի լրիվ ճեղքավորումից անջատվում է 17,6 կՋ էներգիա:

22.02.2023

Բայի լրացումներ. խնդիրներ և պարագաներ։

Ուղիղ և անուղղակի խնդիրներ (ըստ հոլովների)

Ուղիղ խնդիր՝ հայցական հոլով

Հանգման անուղղակի խնդիր՝ տրական հոլով

Անջատման խնդիր, վերաբերության խնդիր, ներգործող խնդիր՝ բացառական հոլով

Միջոցի խնդիր, ներգործող խնդիր՝ գործիական հոլով։

Կապական կառույցներով խնդիրներ.

մասին՝ վերաբերության խնդիր

կողմից(անձնանիշ գոյականի հետ)՝ ներգործող խնդիր

միջոցով՝միջոցի խնդիր

Առաջադրանք

Գտիր ուղիղ խնդիրները, որոշիր՝ ինչ խոսքի մասով են արտահայտված։

Ես նրան պատմում եմ գիտեցածիս ամենալավը (ածական)։

Իսկ ինքը դեռ ինչե՜ր (դերանուն) գիտի…

Նրանք անսպառ հետաքրքրությամբ լսում էին իմ պատմածը (դերբայ)։

Ես զգացի մի ծանրություն (գոյական), մի ծանր տխրություն (գոյական)։

Այդ արարքի համար երկուսին (թվական) էլ հեռացրին համալսարանից։

Ընդգծիր անուղղակի խնդիրները և որոշիր տեսակները։

Ես երկար նայում եմ դաշտային թիթեռնիկի թևերին (հանգման անուղղակի խնդիր)։

Ձորը լցվում է կաթնագույն ամպերով (միջոցի խնդիր)։

Բոլորը խուսափում էին նրա աչքերին նայելուց (անջատման խնդիր)։

Նրանք հրացանների կրակոցների աղմուկով (միջոցի խնդիր) քշում էին արտերի վրայից թռչուններին (հանգման անուղղակի խնդիր)։

Իմ վաղեմի ծանոթը կրակի շուրջ պատմում էր ջրի և ջրբաժանության մասին (վերաբերության խնդիր)։


3. Կարդա տեքստը, գտիր

ստորոգյալները և որոշիր տեսակները.
գոյականի լրացումները (նշիր՝ ինչ լրացում են)
բայի լրացումները (նշիր՝ ինչ լրացում են)։

Ֆիզիկա

Մարմնի վրա դաշտի ազդեցության ժամանակ դիպոլները (ջրի մոլեկուլները հյուսվածքներում) «մագնիսացվում» են։ Տեղի է ունենում ազատ ռադիկալների միաձուլում՝ նյութեր, որոնք «պատասխանատու» են ծերացման և բջիջների քայքայման, ինչպես նաև բորբոքում առաջացնելու համար։

Մագնիսական դաշտի անհրաժեշտությունն օրգանիզմի համար:

Մագնիսական դաշտի ազդեցությամբ մոլեկուլների ակտիվությունը մեծանում է, բջջային նյութափոխանակությունը մեծանում է, հետևաբար բացվում են նախկինում փակված մազանոթները։ Արյան հոսքի ավելացումը դուրս է մղում քիմիական նյութերը, որոնք առաջացնում են ցավ և բորբոքում:

Մագնիսական դաշտի վնասակար ազդեցությունն օրգանիզմի վրա:

Էլեկտրամագնիսական դաշտի բացասական ազդեցությունը կարող է հանգեցնել ռեֆլեքսների արգելակմանը, արյան ճնշման նվազմանը, սրտի կծկումների դանդաղեցմանը, արյան կազմի փոփոխությանը և աչքի ոսպնյակի պղտորմանը: Միկրոալիքային հաճախականությունների ազդեցությունը — ճառագայթման ինտենսիվությունը կարող է հանգեցնել տեսողության կորստի:

Կենդանի օրգանիզմի բաղադրություն

Կենդանի օրգանիզմի բաղադրություն

Կենդանի օրգանիմներում գերակշռում են ազոտը, թթվածինը, ածխածինը և ջրածինը, որոնք միասին կազմում են օրգանիզմի մոտ 98%-ը և կոչվում են մակրոտարրեր: Օրգանիզմի շատ քիչ մաս են կազմում ֆոսֆորը, քլորը, կալցիումը, մագնեզիումը, կալիումը, նատրիումը, ծծումբը և երկաթը, որոնք միասին կազմում են օրգանիզմի 1.9%-ը, իսկ մնացած 0.1%-ը, որոնք էլ մտնում են օրգանական տարբեր միացությունների՝ վիտամինների, հորմոնների և ֆերմենտների կազմի մեջ: Կենդանական օրգանիզմների մեջ պարունակվում են շատ օրգանական նյութեր, որոնք բնորոշ են միայն այդ օրգանիզմներին:

օրգանական նյութեր

Օրգանական նյութեր են կոչվում այն բարդ քիմիական միացությունները, որոնց կազմի մեջ մտնում է ածխածին:

անօրգանական նյութեր

Անօրգանական նյութեր, անօրգանական միացությունը քիմիական միացություն է, որը չունի ածխածին — ջրածին կապեր։ Այնուամենայնիվ, նյութերի տարբերակումը օրգանականի և անօրգանականի հստակ սահմանված և համաձայնեցված չէ։

հիդրոֆիլ

Հիդրոֆիլություն, ջրասիրություն, ջրի նկատմամբ նյութի խնամակցությանը բնորոշող հատկություն, որը պայմանավորված է նյութի և ջրի միջմոլեկուլային փոխազդեցության ուժերով։ Հիդրոֆիլությունը լիոֆիլության մասնավոր դեպք է։ Հիդրոֆիլության չափը մարմնի մակերևույթի և ջրի մոլեկուլների միջև կապի էներգիան է 

 հիդրոֆոբ նյութ

Հիդրոֆոբություն, ջրավախություն, ջրի նկատմամբ նյութի խնամակցությանը բնորոշող հատկություն է, պայմանավորված է նյութի և ջրի միջմոլեկուլային փոխազդեցության ուժերով։ Հիդրոֆոբութունը լիոֆոբության մասնավոր դեպք է։ Հիդրոֆոբության չափը մարմնի մակերևույթի և ջրի մոլեկուլների միջև կապի էներգիան է ։

Русский

Упражнение 1.

текста выписать страдательные причастия прошедшего времени, выделить суффикс.

Мы вошли в лес, который был освещен лучами осеннего солнца. Расчищенная дорожка вела к неугомонному морю. Мы часто останавливались, пораженные яркой красотой необыкновенного леса. На пожелтевшей траве лежали опавшие листья. Березы как будто окутаны золотистой листвой, сверкавшей на солнце. Очень красивы клены, одетые в багряную листву. Часто мы видим позолоченные солнцем и осенью листья, тихо падающие на землю. Дорожки пустынны, но на них листья, печально шуршащие под ногами. Иногда попадется дача, окруженная деревянными выкрашенными масляной краской забором.

Неугомонномупораженныенеобыкновенногопозолоченныеокруженнаявыкрашеннымиодетыепустынны.

Упражнение 2.

Прочтите текст шуточного письма, которое было написано одним сказочным героем. Выпишите из текста краткие страдательные причастия, выделите суффикс и укажите глагол, от которого образовано данное причастие.

Живем очень хорошо. Дом всегда прибран, белье выстирано и выглажено. В комнате очень уютно: пол застелен ковром, шторы накрахмалены и обшиты оборочками, стены украшены картинами. Цветы вовремя политы и подкормлены.

Книги разложены по полочкам. Игрушки бывают разбросаны, но вечером они всегда собраны и спрятаны в специальные ящики.

Наши дети вымыты, обстираны, причесаны. Носики у них всегда вытерты, банты и шнурки завязаны. Девчонки наряжены и накрашены. Мальчишки одеты и обуты.

Прибран– прибрать, выстирано- выстирать, выглажено- гладить, застелен– застелить, накрахмалены– крахмалить, обшиты- шить, украшены- украсить, политы- полить, подкормлены-кормить, разложены- разложить, разбросаны- разбросить, собраны- собрать, спрятаны- спрятать, вымыты- вымыть, обстираны- стирать, причесаны-причесать, вытерты-вытерать, завязаны- завязать, наряжены – нарядить, накрашены- накрасить, одеты-одеть.

Упражнение 3.

Разделите данные словосочетания на 2 группы: отглагольные прилагательные, страдательные причастия. Вставьте Н/НН.

Жаренный картофель, квашеная капуста, топленое молоко,вяленая рыбамоченые яблоки.

Поджаренная рыба, выточенная игрушка, , сушеная на чердаке черемуха, решенная задача, , черченный мной график.

Գրականություն

Կարդա «Աղավնու վանքը» բալլադը։

1. Տեղեկություններ գտիր Լենկ Թեմուրի մասին։

Պատանեկության տարիներին Թեմուրը ուներ հետևորդների փոքր մի խումբ, որը հարձակվում էր ճանապարհորդների վրա՝ հափշտակելով ոչխարներ, ձիեր և խոշոր եղջերավոր այլ անասուններ[25]:116։ Ըստ որոշ աղբյուրների՝ 1363 թվականին Լենկթեմուրը, հովվից ոչխար գողանալու փորձի ընթացքում, արձակված երկու նետերից վիրավորում է ստացել աջ ձեռքի և աջ ոտքի շրջանում, ինչի հետևանքով կաղացել է և երկու մատ կորցրել։ Այլ աղբյուրներ հավաստիացնում են, թե Լենկթեմունրը այս վնասվածքները ստացել է Սիսթանի խանի մոտ վարձկան եղած ժամանակ՝ Դաշթի Մարգո անապատում (այժմ՝ Աֆղանստանի հարավարևմուտքում)։ Հենց այս վնասվածքների պատճառով էլ նա ստացել է Կաղ Թեմուր կամ Լենկթեմուր մականունը[32]:31։

2. Տեղեկություններ գտիր Հայրավանքի մասին։

Հայրավանքի Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցին կառուցվել է 9-րդ դարում, ունի քառակոնք կենտրոնագմբեթ հորինվածք և համարվում է հայկական ճարտարապետության եզակի նմուշներից, կառուցված է բազալտից, իսկ կամարները, ութանիստ թմբուկով գմբեթը՝ սրբատաշ տուֆից։

Հայոց լեզու

Նախադասության գլխավոր անդամներ։

  • Ենթակա՝ նախադասության արտահայտած գործողության կատարող։
  • Ստորոգյալ՝ այն գործողությունը, որ կատարում է ենթական։

Ստորոգյալի տեսակները

  • Պարզ ստորոգյալ՝ արտահայտված է միայն խոնարհված բայով և հնարավոր է պարզել եղանակը։
  • Բաղադրյալ ստորոգյալ՝ արտահայտված է այլ խոսքի մասով կամ անդեմ բայով (անկախ դերբայով)+ դիմավոր բայ (որպես կանոն՝ օժանդակ բայ)։

Օր.՝

  • Թփերից դուրս թռավ մի եղնիկ։- պարզ ստորոգյալ
  • Մենք անձայն նստած էինք սենյակում։ -բաղադրյալ ստորոգյալ։

Առաջադրանք. Գտիր ենթականերն ու ստորոգյալները, որոշիր ստորոգյալների տեսակները։

  • Խոսակցությունն ավելի հաճելի էր նրան։

Խոսակցությունն- ենթակա

հաճելի էր- պարզ ստորոգյալ

  • Մարդիկ ու մեքենաները անցուդարձ էին անում։

Մարդիկ, մեքենաները- ենթակա

անցուդարձ էին անում- բաղադրյալ ստորոգյալ

  • Անտառն ավելի գեղեցիկ էր թվում։

Անտառն- ենթակա

գեղեցիկ էր թվում- բաղադրյալ ստորոգյալ

  • Այժմ անձրևում է։

անձրևում է- պարզ ստորոգյալ

  • Վերջապես խախտվեց լռությունը։

խախտվեց լռությունը- պարզ ստորոգյալ

  • Բարակ անձրևը իր միլիոնավոր մատներով թակում էր հոգնած զինվորների վերարկուները։

անձրևը- ենթակա

թակում էր- պարզ ստորոգյալ

բարակ- որոշիչ

միլիոնավոր- որոշիչ

զինվորների- հատկացուցիչ

հոգնած- հատկացուցիչ

  • Այնուհետև ամբողջ օրը բանտի բոլոր խցերից լսվում էին անեծքի դառնաշունչ խոսքեր։

խոսքեր- ենթակա

լսվում էին- պարզ ստորոգյալ

  • Բեղանին դրված թույլ ճրագը հազիվ էր լուսավորում մռայլ սենյակի ծխոտ, սև պատերը։

ճրագը- ենթակա

լուսավորում էր- պարզ ստորոգյալ

  • Ռուբենը մտքում նեղանում էր նրա այդ տարօրինակ հանգստությունից։

Ռուբենը- ենթակա

նեղանում էր- պարզ ստորոգյալ

  • Դա մի չոր ու ցամաք, հասակավոր կին էր՝ բարի, մշտաշարժ, խստադեմ։

Դա- ենթակա

կին էր- բաղադրյալ ստորոգյալ